Որպես այդպիսին բանակցությունները կոնֆլիկտների և խնդիրների լուծման կամ կարգավորման հիմնական եղանակներից մեկ է: Դրանց հիմնական տարբերությունը մյուս եղանակներից կայանում է նրանում, որ որոշումները տվյալ պարագայում մշակում են բոլոր կողմերը միասին, այլ ոչ թե ընդունվում իրենցից ավելի բարձր կամ դատական (արբիտրաժային) հաստատությունների կողմից: Բանակցությունները ճանապարհ են հարթում կողմերի համատեղ համագործակցության համար: Կասկածից վեր է, որ բանակցությունները քաղաքական կոնֆլիկների`հակամարտությունների կարգավորման և հաղթահարման ամենաարդյունավետ միջոցն են, քանի որ հենց դրանց շնորհիվ են խնդիրները լուծվում խաղաղ ճանապարհով և կողմերի անմիջական շահերը հաշվի առնելով:
Առանձնացվում են բանակցությունների տարբեր տեսակներ: Դրանք կարող են լինել երկկողմ և բազմակողմ: Բանակցությունները նաև լինում են քաղաքական բնույթի, որոնք անց են կացվում պետության կամ կառավարության ղեկավարների, արտաքին գործերի նախարարների կամ պարզապեա դիվանագիտական ներկայացուցիչների մակարդակով: Եվ չնայած բանակցությունների տեսակների այսպիսի բազմազանությանը, դրանք բոլորն էլ ենթարկվում են որոշակի ընդհանուր օրինաչափության, ինչն էլ հանդիսանում է բանակցությունների տեսության, այսինքն խնդրի լուծման համընդհանուր եղանակի որոնման առարկան:
Հետևե՛ք այս մեթոդներին, և չեք տապալի բանակցությունները:
Շիտակություն և ազնվություն:
Սրանք իհարկե լավ որակներ են, սակայն ոչ բանակցությունների պարագայում: «Սկզբում պետք է լինել ուղիղ, անկեղծ, առանց ակնարկների ասել այն, ինչ ցանկանում եմ և հստակեցնել իմ դիրքորոշումը»,- կմտածեք Դուք: Իսկ Ձեր զրուցակիցը կմտածի, որ Դուք չափից շատ խիստ և համառ եք, և որ թքած ունեք բոլորի վրա: Եվ ինչի՞ մասին կարելի է նման մեկի հետ խոսել: Արդյունքում ստացվում է, որ դեռ մանրամասների քննարկումը չսկսած, բանակցությունները տապալվում են: Հնարավոր է կարդացած լինեք, որ հաղթում է նա, ով առաջինն է բարձրաձայնում իր պայմանները: Սակայն գուցե հաջորդ անգամ բանակցությունները արժե սկսել ոչ թե միանգամից պայմանները առաջ քաշելով, այլ բարեհամբույր ժպիտով, հանգիստ տոնով և ճիշտ հարցերով:
Ուշադիր լսե՛ք պահանջները և համաձայնվե՛ք նրանց հետ:
Բանակցությունների ժամանակ գալիս է որոշակի պահ, երբ զրուցակիցը սկսում է Ձեզանից պահանջել, որ իրեն ավելի ուշադիր լսեք: Եվ նման պահի Դուք իհարկե ուզում եք այդ մեղադրանքները հերքել և ասել, որ ո՛չ, Դուք համակ ուշադրությամբ ունկնդրում եք կամ որ ոչ մի հավակնոտ վերաբերմունք էլ չունեք նրա նկատմամբ: Սակայն հիշե՛ք, որ բացառելով բացասականը, Դուք միայն կրկնապատկում եք այն և նոր մեղադրանքների տեղիք տալիս: Ընդունե՛ք Ձեր հասցեին ուղղված մեղադրանքները և այնուհետև հարցրեք Ձեր զրուցակցին, թե ինչը կստիպեր նրան փոխել իր տեսակետը: «Իսկ ինպե՞ս կարող եմ հավաստիացնել Ձեզ իմ անկանխակալությունը» կամ «Ի՞նչ կարող եմ անել, որպեսզի ապացուցեմ իմ անկողմնակալ վերաբերմունքը Ձեր նկատմամբ». միայն թե այս հարցերը պետք է տալ հանգիստ և առանց ավելորդ ենթատեքստերի:
Թույլ տվեք դառնալ իրավիճակի տերը:
Ձեր զրուցակցին տվե՛ք իրեն իրավիճակի տերը զգալու հնարավորություն: Բանակցությունների մասին շատ գրքերում խորհուրդ է տրվում օգտագործել ագրեսիվ փոխաբերություններ, ընդգծել սեփական առավելությունը և ցուցադրել ուժը, ինչպես նաև առաջինը պայմաններ թելադրել: Բայց չէ որ Ձեր նպատակը պայմանավորվածություն ձեռք բերելն է և համագործակցելը, այլ ոչ թե պատերազմը: Երբ Ձեր դիրքորոշումը հարձակվողական է, Ձեր ընդդիմախոսը ևս բնականաբար կփորձի առավել ուժեղ և ագրեսիվ դիրքերից ներկայանալ: Նման իրավիճակում դժվար թե հաջողվի ընդանուր գալ: Ուստի հնարավորություն տվե՛ք Ձեր զրուցակցին իրեն իրավիճակի տերը զգալ: Դա չի նշանակի, որ Դուք թուլամորթ եք, այլ ընդհակառակը, Դուք հանդես կգաք որպես հմուտ բանակցող:
Զերծ մնացե՛ք բացասական էմոցիաներից:
Ինչպե՞ս հասկանալ, որ բանակցությունների բեկումնային պահը հասունացել է: Եթե Ձեր ընդդիմախոսը ասում է, որ այո՛, դա այդպես է, ուրեմն գործը առաջ է ընթանում և դուք այլևս պատերազմող ցեղեր չեք, այլ երկու կողմ, որ աշխատում են որոշակի խնդրի լուծման վրա: Իսկ ինչպես հասնել նրան, որ այդ խոսքերը արտասանվեն: Ամփոփե՛ք այն ամենը, ինչ լսել եք Ձեր զրուցակցից: Կրկնե՛ք այդ ամենը Ձեր բառերով: Դա բնավ չի նշանակում, որ Դուք համաձայն եք նրա հետ, այլ պարզապես, որ նրան ուշադիր լսել եք և շարունակում եք լսել: Իսկ որ ամենակարևորն է, հիշե՛ք էմոցիաների մասին: Բանակցությունները կարող են տապալվել բացասական էմոցիաների արդյունքում և անհաջողության մատվել մարդկանց` միմյանց նկատմամբ տրամադրված լինելու պատճառով: Եվ հիշե՛ք, որ «Իսկ ինչպե՞ս անեմ դա» հարցը օգնում է ասել «ո՛չ» Ձեր զրուցակիցներին` չվերածելով նրանց թշնամիների: Քրիս Վոսսը ասել է. «Նա, ով ունակ է չհամաձայնվել ընդդիմախոսի հետ, և միևնույն ժամանակ անհամոզելի զրուցակցի տպավորություն չթողնել, ճանաչել է բանակցությունների ամենաարժեքավոր գաղտնիքը»:
Առաջարկե՛ք ընդդիմախոսին Ձեր սեփական դիրքորոշումը:
«Ուզո՞ւմ եք սկսենք»: Տվե՛ք բաց և հստակ հարցեր` «ի՞նչ» և «ինչպե՞ս». մարդկանց դա դուր է գալիս, քանի որ այդպիսով նրանք իրենց կարևորված են զգում, չէ, որ ստացվում է` Դուք նրանցից խորհուրդ եք հարցնում: Կտեսնեք, թե որքան ավելի ընկերական է դառնում մթնոլորտը նման պարագայում: Մի՛ վախեցեք, թե կարող եք հիմար երևալ «ի՞նչ» և «ինչպե՞ս» հարցերը տալուց, քանի որ արդեն իսկ գիտեք, որ միայն խելացի մարդիկ են ընդունակ գրագետ ձևով օգտագործել այս ռազմավարությունը և հասնել արդյունքի:
